Diş mikrobu nedir ve hangi sorunlara yol açar?

Diş mikrobu, genellikle ağız içinde bulunan ve dişlere, diş etlerine veya çevre dokulara zarar verebilen bakteri, virüs veya mantar gibi mikroorganizmaları ifade eder. Bu mikroplar, özellikle ağız hijyeninin yetersiz olduğu durumlarda, yiyecek artıklarıyla birleşerek diş yüzeylerinde plak adı verilen yapışkan bir tabaka oluşturur. Plak, zamanla sertleşerek tartar (diş taşı) haline gelir ve bu durum, diş çürükleri, diş eti iltihabı gibi sorunlara yol açabilir. En yaygın diş mikropları arasında Streptococcus mutans ve Porphyromonas gingivalis gibi bakteriler yer alır; bunlar asit üreterek diş minesini zayıflatır ve enfeksiyon riskini artırır.

Diş mikropları, ağız sağlığını olumsuz etkileyen çeşitli sorunlara neden olabilir. İşte bunlardan bazıları:

• Diş Çürükleri: Mikroplar, şekerli ve nişastalı gıda artıklarıyla beslenerek asit üretir. Bu asit, diş minesini aşındırarak çürük oluşumuna zemin hazırlar. Tedavi edilmezse, çürükler dişin iç katmanlarına ilerleyerek ağrı ve enfeksiyona yol açabilir.
• Diş Eti Hastalıkları: Plak birikimi, diş etlerinde iltihaplanmaya (gingivitis) neden olur. Bu, kırmızı, şiş ve kanayan diş etleriyle karakterizedir. İlerleyen durumlarda, periodontitis adı verilen daha ciddi bir hastalığa dönüşebilir; bu da diş eti çekilmesi, kemik kaybı ve diş kaybına yol açabilir.
• Apseler: Diş kökü veya diş eti çevresinde mikropların neden olduğu enfeksiyonlar, ağrılı apse oluşumuna sebep olur. Apseler, tedavi edilmezse yayılarak daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
• Kötü Ağız Kokusu (Halitosis): Mikroplar, ağızda kalan yiyecek parçacıklarını parçalayarak kötü kokulu bileşikler üretir. Bu, sosyal yaşamı etkileyen kalıcı bir ağız kokusuna yol açabilir.
• Diş Hassasiyeti: Mikropların neden olduğu çürük veya diş eti çekilmesi, dişlerin daha hassas hale gelmesine ve sıcak-soğuk yiyecek-içeceklere karşı ağrıya neden olabilir.
• Sistemik Sağlık Sorunları: Diş mikropları, kan dolaşımına karışarak kalp hastalıkları, diyabet komplikasyonları, solunum yolu enfeksiyonları ve hatta erken doğum riski gibi genel sağlık problemlerini tetikleyebilir. Örneğin, periodontitis ile kalp-damar hastalıkları arasında bağlantı olduğu bilinmektedir.

Diş mikroplarının yol açtığı sorunları önlemek için düzenli ağız hijyeni şarttır. Günde en az iki kez diş fırçalama, diş ipi kullanma ve düzenli diş hekimi kontrolleri önerilir. Ayrıca, şekerli gıdalardan kaçınmak ve florürlü diş macunları kullanmak, mikropların etkisini azaltmaya yardımcı olur. Eğer enfeksiyon gelişmişse, diş hekimi tarafından antibiyotik tedavisi, dolgu, kanal tedavisi veya diş temizliği gibi müdahaleler uygulanabilir.